Հին ժամանակներում հայերը գաթան թխում էին թոնրի մեջ: Խմորը բաղկացած է կարագից, ալյուրից և մածնից, իսկ խորիզը բաղկացած է կարագից և շաքարից։ Հայաստանում գաթայի շատ տարբերակներ կան: Հաճախ քաղաքները կամ մարզերը ունեն իրենց սեփական տարբերակը: Հանդիպում է տարբեր ձևերով ու չափսերով: Քաղցրավենիքը գործածական է տոներին (Բարեկենդան), հանդիսությունների ժամանակ և այլն: Ընտանեկան մեծ գաթան պարունակում էր նաև փոքրիկ մետաղադրամ: Այն հավասարապես բաժանում էին ընտանիքի անդամների միջև։ Մետաղադրամը ստացած անձի համար տարին հաջող ընթացք էր ունենալու:
